Angsten en fobieën zijn veel voorkomende klachten. Dikwijls gaan deze klachten gepaard met depressie, vermijdingsgedrag en allerlei beperkingen en belemmeringen in het dagelijks functioneren (werk, school, privé, vrije tijd). In de praktijk zie ik veel mensen die naast PDS een angststoornis of fobie hebben, zoals emetofobie (fobie voor overgeven) hypochondrie (ziektevrees) en gegeneraliseerde angststoornis met paniekaanvallen. Je darmen reageren op angstgevoelens en je darmklachten geven op hun manier angstige gedachten. We kunnen deze angsten tijdens de PDS therapie mee behandelen.
Iedereen is wel eens bang of angstig. Angst is een normale en dikwijls ook beschermende reactie op dreigend gevaar. Indien dit gevaar reëel is dan is angst ook te begrijpen en aanvaardbaar. Echter, indien er geen reëel gevaar is en men tóch heel angstig is of zelfs in paniek raakt, dan kan er sprake zijn van een angststoornis. De meeste angststoornissen veroorzaken dikwijls een lijdensweg voor de betrokkene. Het dagelijkse leven en het functioneren worden belemmerd en verstoord. Je kunt er depressief door worden, of je voelt je ‘alleen' en onbegrepen.
De zes meest voorkomende angststoornissen zijn:
Paniekstoornis: dit werd vroeger hyperventilatie genoemd, heeft als belangrijkste kenmerk: de paniekaanval. Een paniekaanval is het plots, zonder aanwijsbare aanleiding, optreden van ‘niet goed worden of onwel worden' gepaard gaand met angst of een paniekgevoel. Tijdens een paniekaanval treden verschijnselen en gevoelens op zoals hartkloppingen, zweten, trillen, bang voor controle verlies, duizeligheid, misselijkheid, brok in de keel, angst om dood te gaan, etc.
Sociale angststoornis: deze kenmerkt zich doordat men in situaties met andere mensen (vreemden en/of bekenden) bang is om bekeken te worden, te blozen, te trillen, te stotteren, kritiek te krijgen of de verkeerde dingen te doen of te zeggen. Allerlei sociale situaties worden hierdoor vermeden of men zoekt/bedenkt redenen/uitvluchten om ze vermijden. Sommige mensen met een sociale fobie drinken dikwijls alcohol of gebruiken kalmeermiddelen om bepaalde situaties aan te kunnen.
Dwangstoornis: de naam van de dwangstoornis komt van twee belangrijke verschijnselen: dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Dwanggedachten of obsessies zijn ongewenste, zich opdringende ongewenste gedachten en/of voorstellingen die uit de persoon zelf komen, maar die hij/zij niet of nauwelijks onder controle lijkt te kunnen houden. Ze komen als het ware buiten je wil om.
Posttraumatische stress-stoornis: als gevolg van een ingrijpende gebeurtenis uit het korte of lange verleden kunnen zich angstklachten ontwikkelen. De klachten onderscheiden zich door steeds herbeleven van de gebeurtenis, dromen, en lichamelijke verschijnselen, zoals slaapstoornissen, prikkelbaarheid, concentratiestoornissen.
Gegeneraliseerde angststoornis: bij de paniekstoornis is er sprake van een steeds terugkerende hevige angst, ook in de vorm van paniekaanvallen. Bij een gegeneraliseerde angststoornis is de angst minder hevig, maar meer voortdurend aanwezig.
Specifieke fobieën: Zeer veel mensen geven aan bang te zijn voor ‘iets' zoals: spinnen, slangen, muizen, hoogtevrees, onweer, storm (wind), enge ruimte, bloed, tunnels, enz… In sommige gevallen hebben mensen er niet al te veel last van. Echter wanneer het dagelijks leven door zo'n vrees (fobie) wordt verstoord en ze hierbij voortdurend angstig zijn en er alles voor doen om het gevreesde object of situatie te vermijden, dan spreken we van een angststoornis, met name een specifieke fobie.
Wil je meer lezen hoe gedragstherapie je kan helpen? Lees dan het volgende blog eens...
