'We poepen op een volstrekt onnatuurlijke manier'

Obstipatie, constipatie en verstopping. Allemaal termen voor dezelfde aandoening: niet kunnen poepen. Volgens maag-darm-leverarts Daniel Keszthelyi heeft ongeveer een op de vijf Nederlanders er wel eens last van. Helemáál tijdens de vakantie. "Lang stilzitten is niet bevorderlijk voor de darmmotoriek." Prikkelbare darm syndroom

​

Wanneer is er sprake van obstipatie?

​

"Er bestaan veel fabels over verstopping. Veel mensen denken dat ze geconstipeerd zijn als ze maar één keer per twee dagen naar het toilet hoeven. Dat is niet zo. We poepen gemiddeld één keer per dag. Sommigen moeten drie keer per dag, anderen eens per drie dagen. Al worden er verschillende definities gebruikt, in de praktijk ben je geconstipeerd als je na drie dagen nog steeds niet kunt."

Hoe kan het dat er zo veel mensen last hebben van obstipatie?

"Er zijn meerdere oorzaken. Ten eerste speelt de bekkenbodem een grote rol. Dat weten veel mensen niet. De bekkenbodem is een soort spier met bindweefsel eromheen waar de organen op rusten. Die reguleert onder meer de ontlasting. Om te kunnen poepen, moet je die spier goed kunnen ontspannen."

​

En dat kunnen veel mensen niet?

​

"Nee. Dat komt doordat we op een onnatuurlijke manier zijn gaan poepen toen de Engelsen het moderne toilet in West-Europa introduceerden. In landen waar ze hurktoiletten hebben, hebben ze minder last van obstipatie. Dat komt doordat je in de hurkhouding automatisch een belangrijke bekkenbodemspier ontspant."

"Zittend is dat lastiger. Laxeermiddel nemen heeft geen zin als je die spier niet kunt ontspannen. De deur blijft dan immers op slot. Wat kan helpen is een krukje in het toilet te zetten om zo de hurkhouding na te bootsen."

​

Voeding speelt toch ook een rol?

​

"Klopt. Vooral een gebrek aan vezels kan verstopping veroorzaken. Vezels zorgen voor massa, stimuleren de darmbeweging en vormen voedsel voor de darmbacteriën. Eet dus voldoende volkoren producten, fruit, groente en peulvruchten."

"Uit onderzoek naar gele kiwi's bleek dat die net zo goed werken als laxeermiddel. Ze zijn niet alleen rijk aan vezels, maar bevatten ook bepaalde enzymen die helpen bij de voedselafbraak. Ook vlozaad en andere zaden helpen."

​

Waarom hebben we er vaak last van op vakantie?

​

"Onderweg ontstaat vaak al een ander ontlastingspatroon. We drinken vaak niet genoeg water uit angst te moeten plassen. Bovendien zitten we lang stil in het vliegtuig of de auto, wat niet bevorderlijk is voor de darmmotoriek."

"Op het vakantieadres aangekomen bewegen we vaak ook minder dan thuis. En we eten anders. Lekker Frans stokbrood bijvoorbeeld. Zeer vezelarm. Dat is vragen om problemen. Zeker als je gevoelig bent voor obstipatie."

Hurkend poepen, bewegen, vezels eten en water drinken. Wat moeten we nog meer doen?

"Luisteren naar je lichaam. Gaan als je aandrang voelt. Als je de ontlasting ophoudt, neemt de dikke darm er nog meer vocht uit op. Daardoor droogt de keutel in, wordt de ontlasting harder én slinkt. Daardoor neemt de aandrang af. Maar de volgende keer dat je aandrang krijgt, wordt het lastiger om hem eruit te krijgen. Met alle gevolgen van dien: obstipatie, maar ook een hoger risico op aambeien door persen."

​

Daniel Keszthelyi is als MDL-arts verbonden aan het MUMC+ in Maastricht.